Ελλάδα - Συμβούλιο της Επικρατείας, 10 Φεβρουαρίου 2009, Αριθμός Απόφασης 434/2009

Country of Decision:
Country of Applicant:
Date of Decision:
10-02-2009
Citation:
Αριθμός Απόφασης 434/2009
Court Name:
Συμβούλιο της Επικρατείας, Τμήμα Δ’
National / Other Legislative Provisions:
UNCAT - Art 3
Greece - Act 1975/1991 - Article 25
Greece - Άρθρα 2 του νόμου 2452/1996 (Art 2 of Act 2452/1996)
Greece - Άρθρο 72 περ. α’ του ν. 2910/2001 (Art 72(a) of Act 2910/2001)
Greece - Σύμβαση της Γενεύης 1951 Νομοθετικό Διάταγμα 3989/1959 (Geneva Convention 1951 Legislative Decree)
Greece - Αναγκαστικός Νόμος 389/1968 (Φύλλο Εφημερίδας Κυβερνήσεως 125 Τεύχος Α) (Emergency Act)
Greece - Presidential Decree No. 61/1999
Greece - Legislative Decree 53/74
Greece - Law 1782/1988
Greece - Constitution - Art. 20
Printer-friendly versionPrinter-friendly versionPDF versionPDF version
Headnote: 

Η άδεια παραμονής που χορηγείται σε αλλοδαπό για ανθρωπιστικούς λόγους που έχει απορριφθεί οριστικά το αίτημα ασύλου του μέχρις ότου καταστεί δυνατή η αναχώρησή του στο εξωτερικό έχει χαρακτήρα προσωρινό. Δυνατή η παράταση της ισχύος της αδείας αυτής εφόσον συντρέχουν εξαιρετικοί λόγοι που ανάγονται στην κατάσταση που επικρατεί στη χώρα προελεύσεως του αλλοδαπού ή και στην προσωπική του κατάσταση. Οταν υποβάλλεται αίτημα παρατάσεως αδείας παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, η Διοίκηση οφείλει να εξετάσει τους τυχόν προβαλλομένους εξαιρετικούς λόγους.

Facts: 

Ο αιτών, Αφγανός πολίτης, υπέβαλε αίτημα χορηγήσεως σ`αυτόν ασύλου, το οποίο απερρίφθη οριστικά με την υπ` αριθ. 4/147576/20.5.2002 απόφαση του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, του επετράπη όμως η παραμονή στη χώρα για ανθρωπιστικούς λόγους. Σχετική ευχή είχε εκφράσει κατά πλειοψηφία και η Γνωμοδοτική Επιτροπή Ασύλου επικαλούμενη τη «ρευστή κατάσταση που επικρατεί στο Αφγανιστάν». Κατόπιν αυτού, χορηγήθηκε στον αιτούντα «ειδικό δελτίο διαμονής υπό ανοχή για ανθρωπιστικούς λόγους», ισχύος μέχρι της 20.5.2003. Στις 5.5.2003 ο εν λόγω ζήτησε παράταση της αδείας αυτής, προβάλλοντας ότι υπήρξε θύμα βασανιστηρίων στη χώρα του και ότι κινδυνεύει σε περίπτωση επιστροφής του, καθώς επίσης και ότι έχει ενταχθεί στην ελληνική κοινωνία. Με την από 1.9.2003 απόφαση του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης το αίτημα απερρίφθη με την εξής αιτιολογία, «ο εν θέματι αποσκοπεί σε μόνιμη εγκατάσταση στη χώρα μας και δεν μπορεί να υπαχθεί στις προστατευτικές διατάξεις του άρθρου 8 παρ.2 Προεδρικό Διάταγμα 61/1999 καθόσον δεν προέβαλε λόγους ανωτέρας βίας για τη μη επιστροφή του στη χώρα του, όπως σοβαρά προβλήματα υγείας ή δεν εξέθεσε στοιχεία της γενικότερης κατάστασης στη χώρα του που να δικαιολογούν έκθεσή του σε κίνδυνο. Ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι στο Αφγανιστάν μετά την επίτευξη της Συμφωνίας της Βόννης (2001) μπήκαν τα θεμέλια για τη δημιουργία ενός νέου κράτους με την προσπάθεια εξάλειψης των εναπομεινάντων θυλάκων Taliban και Al Qaida, προκειμένου να δημιουργηθεί Εθνικός στρατός και Αστυνομία. Αξίζει να σημειωθεί ότι με την ίδια συμφωνία, επαναπατρίσθηκαν 2,5 εκατομμύρια πρόσφυγες». Με το 4/147576/9.9.2003 έγγραφο της Δ/νσεως Αλλοδαπών η απόρριψη του αιτήματος γνωστοποιήθηκε στο Γραφείο Πολιτικού Ασύλου και, ακολούθως, στον αιτούντα (υπηρεσιακό σημείωμα από 20.9.2003). Ο αιτών ζήτησε με την αίτησή του την ακύρωση της από 1.9.2003 αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, με την οποία, κατ` αποδοχή του 4/147576/21.8.2003 εισηγητικού σημειώματος της Διευθύνσεως Αλλοδαπών απερρίφθη το υποβληθέν από τον αιτούντα, αλλοδαπό, αίτημα ανανεώσεως της αδείας παραμονής του στη χώρα για ανθρωπιστικούς λόγους.

Decision & Reasoning: 

Το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) ξεκίνησε παραθέτοντας τη σχετική εγχώρια, ευρωπαική και διεθνή νομοθεσία. Παρέθεσε επίσης ότι από άποψη  διοικητικής διαδικασίας, η πρόσκληση του ενδιαφερομένου σε ακρόαση πριν από την έκδοση δυσμενούς γι` αυτόν διοικητικής πράξεως που επιβάλλει το άρθρο 20 παρ.2 του Συντάγματος, μπορεί να παραλείπεται στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η διαδικασία εκδόσεως της πράξεως κινείται μετά από σχετική αίτηση του ιδίου του ενδιαφερομένου, με την οποία έχει την ευχέρεια να εκθέσει τις απόψεις του και να προσκομίσει τα απαιτούμενα για την υποστήριξή τους στοιχεία. Συνεπώς, εφ` όσον η προσβαλλομένη πράξη εκδόθηκε ύστερα από σχετική αίτηση του ιδίου αιτούντος, δεν επεβάλλετο η τήρηση του τύπου της προηγουμένης ακροάσεως. Ο αιτών ισχυρίσθηκε ότι υπήρξε θύμα βασανιστηρίων στη χώρα του και ότι κινδυνεύει να διωχθεί εάν επιστρέψει σ` αυτή, αναφέρει δε ότι επισυνάπτονται στην αίτηση φωτογραφίες που αποδεικνύουν τα βασανιστήρια που υπέστη. Ισχυρίσθηκε ακόμη ότι εργάζεται νόμιμα στην Ελλάδα και ότι έχει ενταχθεί στην ελληνική κοινωνία. Παρόλα αυτά το ΣτΕ έκρινε ότι οι ισχυρισμοι αυτοί του αιτούντος σχετικά με ατομικό κίνδυνο διώξεώς του, προεβλήθησαν όλως αορίστως, χωρίς να γίνεται επίκληση συγκεκριμένων πραγματικών περιστατικών, στα οποία να μπορούν να θεμελιωθούν και ότι οι δε αναφερόμενες ως συνημμένες στην αίτηση για την απόδειξη των πραγματικών περιστατικών φωτογραφίες δεν ανευρίσκονται στο φάκελο της Διοικήσεως ούτε προσκομίσθηκαν από τον αιτούντα. Το ΣτΕ επίσης τόνισε ότι ούτε η εξεύρεση εργασίας στην Ελλάδα και η ένταξη στην ελληνική κοινωνία αποτελούν αυτοτελώς λόγο χορηγήσεως αδείας προσωρινής παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους. Συνεπώς, η απόρριψη των ισχυρισμών αυτών δεν έχρηζε ειδικότερης αιτιολογήσεως από τη Διοίκηση και αβασίμως προβλήθηκε ότι η προσβαλλομένη αρνητική πράξη δεν αιτιολογείται νομίμως και επαρκώς. Περαιτέρω, όμως, το ΣτΕ έκρινε ότι ενόψει του ότι η αρχική άδεια παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους είχε χορηγηθεί λόγω της γενικής κατάστασης που επικρατούσε στο Αφγανιστάν, προδήλως διότι θεωρήθηκε ότι, παρά την απόρριψη του αιτήματος ασύλου του ενδιαφερομένου, η κατάσταση στη χώρα του δεν επέτρεπε την επιστροφή του, μόνη η επίκληση, μετά δύο περίπου έτη, ενός μη προσδιοριζομένου ειδικότερα εγγράφου του Υπουργείου Εξωτερικών, καθώς και οι γενικές και αόριστες εκτιμήσεις σχετικά με την εξομάλυνση των συνθηκών στο Αφγανιστάν κατόπιν της αναφερόμενης στο ως άνω έγγραφο, Συμφωνίας της Βόννης, η οποία, σημειωτέον, υφίστατο κατά το χρόνο χορηγήσεως της αρχικής αδείας παραμονής, δεν συνιστούν επαρκή αιτιολογία για την απόρριψη του αιτήματος ανανεώσεως της αδείας παραμονής του αιτούντος για ανθρωπιστικούς λόγους. Το ΣτΕ κατέληξε ότι οταν υποβάλλεται αίτημα παρατάσεως αδείας παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, η Διοίκηση οφείλει να εξετάσει τους τυχόν προβαλλομένους εξαιρετικούς λόγους.

Outcome: 

Το Σ.τ.Ε. δέχτηκε την υπό κρίση αίτηση, ακύρωσε την προσβαλλόμενη απο 01.09.2003 απόφαση του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης με την οποία έγινε δεκτό το 4/147576/21.8.32003 εισηγητικό σημείωμα της Διεύθυνσης Αλλοδαπών του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, ανέπεμψε την υπόθεση στη Διοίκηση, επέβαλε στο Δημόσιο τη δικαστική δαπάνη του αιτούντος και διέταξε την απόδοση του παραβόλου.

Observations/Comments: 

Συμβούλιο της Επικρατείας, Αθήνα,  Δ’ Τμήμα  

Σύνθεση δικαστηρίου: Α. Τσαμπάση, Αντιπρόεδρος, Προεδρεύουσα, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Τμήματος, που είχε κώλυμα, Ε. Σαρπ, Α. Χριστοφορίδου, Σύμβουλοι, Μ. Αθανασοπούλου, Σ. Λαμπροπούλου, Πάρεδροι. Γραμματέας η Α. Ρίπη. 


Other sources cited: 

Συμφωνία της Βόννης, Νοέμβριος 2011

Case Law Cited: 

Greece - Council of State, Application No. 867/1993

Greece - Council of State, Application No. 1469/1995

Greece - Council of State, Application No. 452/2004

Greece - Council of State, Application No. 467/2007

Greece - Council of State, Application No. 2147/2007

Greece - Council of State, Application No. 465/2007

Greece - Council of State, Application No. 401/2003

Greece - Council of State, Application No. 1241/2007